Lumumba
1961, het is nacht. Twee Belgische soldaten hakken drie lichamen in stukken. Terwijl de een nog een slok neemt uit een fles sterke drank gooit de ander een lichaamsdeel in een brandend olievat. Een van de lichamen is dat van Patrice Lumumba, de eerste minister van Kongo nadat het onafhankelijk werd van België. Hij had deze functie slechts twee maanden bekleed toen hij, met medeweten van de Belgen, voor een vuurpeloton aan zijn einde kwam. Zo begint Lumumba. Een waar gebeurd historisch drama over de man die vocht voor een onafhankelijk, democratisch Kongo.
Regisseur Raoul Peck is afkomstig uit Haiti waar hij 18 maanden lang minister van cultuur was. Naar eigen zeggen een keuze, maar ook een noodzaak omdat zijn land generatie op generatie zijn menselijke rijkdommen vernietigde. Hij wil met zijn film niet zozeer een op zich staande gebeurtenis portretteren, maar meer een universeel drama dat zich steeds blijft herhalen; is het niet in Ruanda dan wel in het voormalig Joegoslavië.
Eriq Ebouaney vertolkt de rol van Patrice Lumumba. We zien hoe hij van enthousiast promotor van een Belgisch biermerk uitgroeit tot een charismatisch leider die zich inzet voor een onafhankelijk Kongo. Door zijn vasthoudendheid krijgt de ambitieuze Lumumba al gauw een flinke schare volgelingen. Zijn tegenstanders laten hem echter niet ongemoeid zijn gang gaan en sluiten hem op en martellen hem, zoals vaak het geval is als een heersende orde terrecht wordt aangevallen, na beschuldiging van volksopruiing. Vreemdgenoeg wordt hij vrijgelaten om een conferentie bij te wonen in Brussel, alwaar over de toekomst van Kongo wordt besloten. Na zijn terugkeer in Kongo lijken Lumumba’s tegenstanders een steeds agressiever standpunt jegens hem in te nemen. Als hij uiteindelijk tracht te vluchten wordt hij op het laatste moment alsnog ingerekend en komt zonder vorm van proces op een duistere manier aan zijn einde.
De gebeurtenissen in Lumumba worden in historisch oogpunt zondermeer adequaat beschreven. Zo ook de verschillende intermenselijke relaties tussen Patrice Lumumba en figuren als Joseph Kasa (Maka Kotto) en Joseph Mobutu (Alex Descas). Uiterst gedegen acteerwerk van zo goed als de gehele cast alsmede de zorgvuldige regie van Peck maken deze film een terechte winnaar van het Pan African Film Festival in 2001.
» Merino