Sint-Nicolaas

Het zal de meesten van u niet ontgaan zijn dat die gulle slavendrijver met schimmel tussen zijn benen weer in het land is. Tijd voor enige goedheilige bezinning.

De huidige viering van het Sinterklaasfeest hebben wij voor een groot deel te danken aan de Amsterdamse onderwijzer Jan Schenkman die in 1850 het boekje Sint Nikolaas en zijn knecht publiceerde. Dit prentenboek werd een ongemeend succes en bevatte vrijwel alle elementen van het Sinterklaasfeest zoals wij dat heden ten dage nog kennen.

Vóór het verschijnen van Schenkmans prentenboek behoorde het Sinterklaasfeest ook al tot een traditie in Nederland, maar deze traditie verschilde toen nog sterk van streek tot streek. Het uiterlijk van de Sint, met zijn rood-gele bisschopskostuum, was bijvoorbeeld nog lang niet overal vanzelfsprekend:

Tante Keetje's prentenboek - copyright Koninklijke Bibliotheek

Wat ook minder vanzelfsprekend is geworden, is het idee dat de Sint de kinderen door middel van tucht opvoedkundige waarden bijbrengt:

Sint Nikolaas-vertellingen voor de jeugd door C. van Schaick - copyright Koninklijke Bibliotheek

Die opvoedkundige waarden waren in het prentenboek van Schenkman nog prominent aanwezig:

copyright www.dbnl.org

Wie gluurt daar door ’t reetje?
De deur is niet digt!
’t Is Niklaas, die luistert
Wat ieder verrigt.
Wie traag is in ’t leeren,
Of stout is of boos,
Sint Niklaas hoort alles,
Hij luistert altoos!
Hem kan men niet foppen,
Geloof mij opregt,
Wat hij niet gezien heeft,
Vertelt hem zijn knecht.

De Koninklijke Bibliotheek bezit een fraaie verzameling illustraties van oude Sinterklaas-prenten. Voor overige wetenswaardigheden over het Sinterklaasfeest wordt nogmaals verwezen naar de uitgebreide en zeer lezenswaardige wiki over dit onderwerp.

Share

1 reactie op “Sint-Nicolaas”

  1. Frank L. Zegt:

    http://www.kapaza.nl/Boeken/Kunst/655873/Schenkman_Jan_Prentenboek_ca_1850.html

Reageer

XHTML: Je kunt de volgende tags gebruiken: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong> of .